Zoutmeer en Matmata

Het diner bij Dar Tozeur was buiten. Voor mij een eenpersoons tafeltje gedekt vlak naast het zwembad, welke omgeven was door lommerrijke palmbomen.

De vier Italianen, die ook in Dar Nejma sliepen, zaten even verderop.

De soep was goed, de vis ook, en het dessert was zowat een halve meloen. Vier blikjes frisdrank gingen er ook in, het is dorstig weer.

Ik heb anderhalf uur aan tafel gezeten, best lang eigenlijk. Maar het was dan ook geen vreetschuur.

Terug naar mijn hotel. De airco had ik 24°C gezet, maar 's nachts gaat ie uit. Ik slaap nooit ergens met de airco aan. Zo'n eerste nacht bij dertig plus graden is altijd even wennen, maar daarna slaap ik overal als een roos.

Zo ook afgelopen nacht, ik werd eerst om 05:15 wakker (roeptoeter), daarna pas weer om 07:10 uur.

Ontbijt was wel op mijn locatie. Prima verzorgd, omeletje, en alle andere gebruikelijke zaken.

Daarna de spullen inpakken en zorgen, dat ik de auto achter een poort weg zou krijgen.

Een vriendelijke dame liep mee met de sleutel en niet veel later was ik op weg.

Op weg naar Matmata, maar vanaf Tozeur rijd je door een van de grootste zoutmeren.

De Chott el-Jérid, is de grootste Tunesische zoute vlakte of sebkha met een gebied van ongeveer 5000km 2. Het is de grootste van de sebkha's van de Maghreb (dit is het noordelijk gedeelte van Afrika, van Libië tot aan Mauritanië. Op 28 mei 2008 stelt de Tunesische regering voor om de site in de toekomst op de lijst van het werelderfgoed van UNESCO te plaatsen.

De bodem van Chott el Djerid ligt tussen de 10 en 25 meter onder zeeniveau. De breedte van het meer varieert sterk; op het smalste punt is het slechts 20 km breed, vergeleken met de totale lengte van 250 km. Soms verschijnen delen ervan in verschillende tinten wit, groen en paars. De smalle oostelijke inlaat van de chott staat ook bekend als Chott el Fejej .

Het is de grootste zoutpan van de Sahara , met een oppervlakte van meer dan 7.000 km2 (sommige bronnen spreken van 5.000 km2 ). De site heeft een typisch heet woestijnklimaat . Vanwege het barre klimaat met een gemiddelde jaarlijkse regenval van minder dan 100 mm en dagtemperaturen die in de zomer soms oplopen tot 50 ° C of meer met dichte zonnestraling , verdampt er water uit het meer. In de zomer is Chott el Djerid bijna helemaal droog en komen er talloze fata morgana's voor.

In mijn reisgids een verhaal over een Fransman, die er weer een echte zee van wilde maken. Hij wilde vanuit zee een kanaal naar dit zoutmeer graven. Echter bleek na metingen, dat de zoutmeer boven de zeespiegel ligt en wel 15 meter. Dus wathierboven vermeld staat klopt niet.

In 1962 was er een Amerikaan, die wel een oplossing had. Een ondergrondse kernexplosie plaats laten vinden, om zo de bodem van het meer, onder zeeniveau te brengen. Ook dat is niet gebeurd.

De weg er doorheen naar Kebili is ongeveer 80 kilometer. Vanuit Tozeur gezien (mijn route) zie je het landschap langzaam veranderen. De vegetatie verandert. Eerst van bomen, naar struiken, dan naar kleine struiken, wat grassen en dan zand. Geen vogels, geen kamelen, geen insecten en geen andere auto's. Ik reed er helemaal alleen.

Dan is het makkelijk stoppen midden op de weg voor wat foto's. Foto's vooruitkijkend over de weg, en foto's naar opzij. Gras wordt zand, zand wordt zout.

Ben je over de helft, dan voltrekt zich het beeld in omgekeerde volgorde.

Een uniek stukje wereld.

Kom je weer wat in de bewoonde wereld, dan neemt ook de hoeveelheid afval (plastic) weer toe. Men smijt hier alle troep gewoon op straat. Als je de eerste plastics weer in de berm ziet liggen, weet je, dat je binnen niet al te lange tijd weer een dorpje binnen komt rijden.

Bij Kebili verlegde ik de koers naar het zuiden. Doel daar was Douz.

Daar, in de Sahara, een zandduin, Hoffra duin geheten. Het was even zoeken en toen kwam de teleurstelling. Van de hoeveelheid plastic wat daar allemaal lag, kon je een twee keer zo hoog duin maken als wat er lag.

Vreselijk. En dit noemen ze echt een toeristisch hoogtepunt. Het barst er vlakbij van de resorts, waarvan de meeste gesloten waren. Nou, na de foto, wegwezen.

Op naar Matmata.

Daar arriveerde ik rond half twee.

De grotwoningen hier zijn woningen die in de zijkanten van de berg zijn gegraven rond een enorme, meestal ronde put. Rond deze put die de binnenplaats van de woning vormt, worden in de lengterichting en in vloeren de kamers gegraven die zullen worden gebruikt voor de benedenverdieping van kamers ( camour ), keuken ( matbakh ), schaapskooi voor de geiten en stallen, de bovenverdieping is gereserveerd voor de opslag ( makhzen ) van granen , dadels , olijven en gedroogde vijgen.

In deze regio die meerdere maanden per jaar onderhevig is aan zeer sterke hittegolven, laat deze bijzondere opstelling van de habitat het licht doordringen in de ondergrondse kamers terwijl het koel blijft in de heetste zomer. Hoewel de binnentemperatuur van deze woningen niet het hele jaar door constant is, zoals in een grot, zijn de thermische amplitudes tussen winter en zomer vrij klein: ongeveer vijftien graden in januari en 23 tot 25 graden in juli.

Vanaf het natuurlijke niveau van de buitengrond daalt men meestal rechtstreeks af naar de binnenplaats door middel van een smalle trap die aan de zijkant van de muur is aangebracht of eventueel een ladder die tegen de muur leunt.

Je kunt de binnenplaats ook betreden via een horizontale ondergrondse gang die iets stroomafwaarts in de helling van de berg begint (omdat de meeste van deze huizen op hellende grond zijn gebouwd). Sommige huizen zijn vrij uitgebreid met een opeenvolging van binnenplaatsen die toegankelijk zijn via ondergrondse gangen vanaf de woningen of de grote binnenplaats, twee niveaus van boven elkaar liggende kamers, een licht hellende toegangstunnel vanaf de bovenrand van de put, enz .

Het Sidi Driss hotel is het decor voor Star Wars van George Lucas; dit is de residentie van de familie Lars waar Luke Skywalker, Beru en Owen Lars wonen. Dit type constructie bestond al 3000 jaar geleden: de Feniciërs , die rond 1200 voor Christus landden namen het over en de Romeinen namen op hun beurt dit ontwerp over om zomerappartementen in hun steden te bouwen. In Frankrijk is er een zeer vergelijkbaar type troglodietenhabitat in de regio Doué-la-Fontaine , waar de "wonende grotten" van over het algemeen rechthoekige vorm zijn - zovan falun (variëteit van hardsteen ) in de open lucht.

Als je zomaar wat rondrijd, zie je net niks. Ja, het Sidi Driss hotel valt wel op.

Ik ben naar het toeristisch bureau gereden en daar was een gids beschikbaar, die mij wel even het een en ander zou laten zien.

Dat is gelukt. Eerst van boven af zo'n Berber woning gezien, daarna een 500 jaar oud 'huis'.

Op de terugweg bij de Berbers naar binnen en je mag voor een paar dinars overal foto's maken.

Daarna naar Sidi Driss, waar ooit opnames gemaakt zijn voor de StarWars films. Trouwens in Nefta, (ten westen van Tozeur) ook.

Veel woningen worden niet meer bewoond. Naast Matmata (oud) is er ook een nieuw Matmata gebouwd en wel 15 km naar het noorden.

Maar ook in het oude stadje worden nu ook 'normale' huizen gebouwd. De jongere generatie wil wat eigentijdse wonen en kunnen internetten en zo.

Op weg naar mijn Auberge kwam ik nog langs een grotwoning en daar ook naar binnen gelopen. Was ook geen probleem. Weer vijf foto's voor een euro.

Auberge de Tamezret ligt in een klein dorpje met dezelfde naam.

De eigenaar, Patrick, komt uit Franstalig België.

Is in 2005 naar Tunesië vertrokken, heeft in diverse hotels gewerkt en is hier voor zichzelf begonnen in 2015. Na ruim drie jaar renoveren heeft de Auberge drie kamers beschikbaar. Meer worden het er ook niet.

Even geleden zijn er nog twee Engelse dames gearriveerd, dus ik zit vanavond niet alleen aan tafel.