De Akropolis en Piraeus

Vandaag was het dan zo ver. Geen excursieverplichtingen, geen regen, sterker nog, een mooie blauwe hemel, dus hèt moment om naar de Akropolis te gaan.
Kwart over zes eruit, douchen, ontbijten vanaf 7 uur en om kwart voor acht liep ik naar het metrostation. Met één overstap bereikte ik station Akropoli iets voor acht uur. Klein stukje lopen om bij de kassa het kaartje te kopen en dan omhoog.
Het eerste stuk had ik dinsdag al intensief bestudeerd, gelijk maar naar het toegangshek welke je nog moet passeren om de Akropolis überhaupt op te kunnen.
Laat ik maar vast verklappen, dat er weinig mensen waren. Het was kwart over acht.
Wel was de betonploeg nog bezig met nieuwe bekisting en het opruwen en zagen van het verse beton. Van een helm hebben ze hier nog niet gehoord, stofmaskers ook niet (van nat zagen ook nooit gehoord) en gehoorbescherming moet hier nog uitgevonden worden.
Als toerist moet je ook even door de stofwolk heen lopen, om in veilig gebied te komen. Gelukkig dragen alle toeristen een mondkapje. Als dat tegen een virus werkt, zal het ook vast tegen betonstof werken.
Men komt aan de westkant de Akropolis op en eenmaal door de poort, zie je het Parthenon al direct. De westkant staat wel volledig in de steigers, maar ondanks dat, blijft het een majestueus bouwwerk.
Het werd in de vijfde eeuw v. Chr. gebouwd en toont de grootsheid van Athene ten tijde van de Atheense democratie. Het staat 150 m hoog, bovenop het rotsplateau boven de stad. Akropolis betekent letterlijk 'hoge stad'. Dit heiligdom, gewijd aan Athena, staat in een gebied van 117 ha. Uiteraard staat het ook op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.
Hoewel er sporen van nóg oudere bewoningsvormen zijn gevonden, valt toch de eerste belangrijke periode in de Myceense tijd, tussen 2000 en 1200 v.Chr. Evenals in Mycene zelf was de koningsburcht hier de kern van de burcht: uit de 13e eeuw v.Chr. stamt de 6m dikke ommuring van zware blokken steen. Van deze zogenaamde "Pelasgische muur" is nog een stuk te zien, rechts voorbij de Propyleeën (deze vormden de toegang tot de Akropolis).

De Akropolis bleef de religieuze kern van de stad, ook toen de bevolking zich in de benedenstad ging vestigen en de stad zich begon uit te breiden. De beschermgodin Athena had er haar belangrijkste heiligdom, de Oude Athenatempel, gebouwd in de 6e eeuw v.Chr. De tiran Pisistratus liet de pracht van de Akropolis nog verhogen met allerlei bouwwerken en wijgeschenken.
In 480 v.Chr., kort voor de slag bij Salamis, werd het hele plateau vernield door de Perzen. Na de oorlog begon men onmiddellijk aan de wederopbouw onder Kimon II. In het door spoliatie "gerecycleerde" puin, waarmee het terras na de verwoesting van het gehele complex werd genivelleerd en uitgebreid, zijn tal van sculptuurfragmenten van vóór 480 v.Chr. ontdekt (nu te bewonderen in het Akropolismuseum). De wederopbouw van de tempels geschiedde op initiatief en onder leiding van Perikles, bijgestaan door de beeldhouwer Phidias als artistiek adviseur. Financieel werd de uitvoering mogelijk gemaakt door het overbrengen van de kas van de Delische Bond van Delos naar Athene in 454 v.Chr. Sindsdien was de Akropolis uitsluitend een religieus centrum: het grootse concept maakte de Akropolis tot nationaal heiligdom: zijn militaire en politieke functie behoorde voorgoed tot het verleden.

De belangrijkste (nog bestaande) gebouwen op de Atheense Akropolis zijn:
* het Parthenon: begonnen in 448 en stilgelegd in 432 v.Chr.; architecten: Iktinos en Kallikrates; supervisie en ornamentele sculpturen: Phidias.
* de Propyleeën (met hallencomplex): begonnen in 437 en voltooid in 433 v.Chr.; architect: Mnesikles
* de Tempel van Nikè: begonnen in 427 en voltooid in 424 v.Chr.
* het Erechtheion: begonnen in 421 onder architect Mnesikles (?) en na een lange onderbreking voltooid in 407 v.Chr. onder de architecten Philokles en Archilochus. Naast de tempel groeit de olijfboom die ooit door de godin Athene aan de stad geschonken zou zijn.

Zo, in het kort een stukje geschiedenis.
In verband met corona, is er een wandelroute uitgezet, tegen de klok in.
Om toch per ongeluk niks te missen, heb ik het rondje twee keer gedaan.
En zag ik toch nog de restanten van een ronde tempel aan de oostkant van het Parthenon.
Om half elf heb ik de rots verlaten. Toen werd het ook drukker, maar lang niet de mensenmassa, die hier gewoonlijk rondloopt.
Via de noordkant afgedaald en doorgelopen naar de wijk Monastiraki. Koffie met sinaasappel gebak genuttigd en daarna met de metro naar Piraeus.

Piraeus ligt in de agglomeratie van Athene, beide steden liggen op hetzelfde schiereiland Attica.
Piraeus is de havenplaats van Athene, op 12 km van het centrum van Athene. Het is al millennia een belangrijke Griekse havenplaats.
Piraeus is de grootste haven in Europa en de derde grootste in de wereld met betrekking tot passagiersvervoer, en heeft jaarlijks een passagiersaantal van 19.000.000. De haven biedt veerverbindingen naar veel Griekse eilanden en verbindingen naar andere internationale havens, zoals Limasol, Haifa en Alexandrië.
Het is met het openbaar vervoer mogelijk van het centrum van Athene naar Piraeus reizen, met de bus, tram of metro, lijn 1. Vlak bij de grote haven van Piraeus bevindt zich een metrostation. Piraeus is ook met de trein te bereiken.
Behalve de grote haven heeft Piraeus een kleinere zeehaven. Hier lagen in het oude Griekenland de oorlogsschepen voor anker. Dicht bij deze zeehaven is een archeologisch museum.
Er stond meer dan duizend jaar lang een marmeren standbeeld, de leeuw van Piraeus, bij de haven. Om deze reden werd de stad in de middeleeuwen Porto Leone genoemd, maar het beeld is later naar Venetië gebracht.
In het archeologisch museum staat een kopie van deze leeuw.

In mijn boekje stond ergens op de plattegrond het woord 'kastélla'.
Dat zal dan wel een kasteel zijn.
Het bleek ruim twee kilometer lopen te zijn en alleen maar bergop. Dat was een zware wandeling. Bleek het ook maar een gewone kerk te zijn.
Jammer dan. Vanaf dit punt weer naar beneden gelopen naar de haven waar de pleziervaartuigen liggen. Daar weer wat gedronken en doorgelopen naar het archeologisch museum. Dat was wel de moeite waard.
Allereerst de leeuw, die begroet je bij binnenkomst.
Hier veel stèles van graftombes uit de vierde eeuw v. Chr. .
De ware schat van dit museum zijn echter de vier bronzen beelden, die waarschijnlijk van het heilige eiland Delos afkomstig zijn. Twee ervan stellen Artemis voor, met uitgestrekte rechterarm, de derde is een 2,35 m hoge Athena.
Het vierde beeld is de beroemde Apollo van Piraeus, het topstuk van het museum (zesde eeuw v. Chr.). Dit is het tot nu toe oudst bekende bronzen beeld uit Griekenland.
Via de haven, waar de veerboten afvaren, terug naar het metrostation en uitgestapt bij station Thissio. Daar vlakbij bevindt zich de begraafplaats Kerameikos.
Dit is de oudste en grootste necropool van Athene.

De Kerameikos is reeds sinds de oudste tijden de naam van een belangrijke wijk in de Griekse hoofdstad Athene, gelegen tussen de Agora en de Academia.

Als we de schrijver Pausanias mogen geloven dankt ze haar naam aan Keramos, een zoon van Dionysus en Ariadne en de beschermgod van de pottenbakkers. Vanwege de aanwezigheid van water (in de beek Eridanus) en de goede afzetmogelijkheden op de nabije begraafplaats, ontstond in de Kerameikos een belangrijk centrum van pottenbakkers. Dit was zelfs in de eerste helft van de 20e eeuw nog steeds het geval. Ons woord keramiek vindt hier zijn oorsprong. Sinds de tijd van de Perzische Oorlogen werd deze wijk in tweeën gedeeld door de zogenaamde Muur van Themistocles. In het deel buiten de muren ontstond de grootste necropolis van de stad.
De Kerameikos lag reeds sinds de Sub-Myceense tijd (12e eeuw v.Chr.) vol met graven, en het bleef tot de plundering van de stad door Sulla in 86 v.Chr. de grootste begraafplaats van Athene. Daarna raakte ze in onbruik en verdween geleidelijk onder het slib van de Eridanos.
Als je sommige bewerkte stèles goed bekijkt, zie je in een aantal gevallen meerdere mensen afgebeeld, die afscheid aan het nemen zijn van een dierbare, de overledene dus. Best bijzonder.
Inmiddels had ik er een uurtje of acht lopen op zitten en de accu raakte toch wat leeg. Ben toch nog via de wijk Psiri, terug gelopen naar een metrostation en twee haltes verder, kon ik er uit. De vijf minuten naar het hotel lukte gelukkig ook nog.
Wel veel tekst, maar ik had een uitpuilend programma vandaag.
Morgen zal het een stuk minder zijn, rond kwart over twee staat mijn transfer naar het vliegveld voor de deur.