Cayenne en Kourou

Gisteravond in het hotel gegeten. Zalmtartaar en een hamburger.

Niet goedkoop hier, met de cola erbij moest ik € 50,= aftikken.

Om half tien gaan slapen na een lange dag en rond zes uur werd ik pas wakker.

Zeven uur eruit en mooi rustig aan richting ontbijt.

Honderd punten voor het ontbijt, dat was erg goed.

Om half negen stond Glen weer voor de deur. Eerst een stadswandeling in Cayenne.

Ook hier toch ook weer een stukje Nederlandse historie.

Frans-Guyana is een Frans overzees departement aan de noordkust van Zuid-Amerika. Het is het grootste gebied van de Europese Unie buiten Europa. Het grenst in het westen aan Suriname en wordt verder omsloten door de Braziliaanse deelstaat Amapá. Tussen de rivieren de Litani en de Marowijne ligt een gebied dat wordt betwist door Frans-Guyana en Suriname. Ook staat het land bekend om haar verleden als een plantagekolonie van het vroegere moederland: Frankrijk.

Het gebied dat nu Frans-Guyana wordt genoemd, werd al duizenden jaren voor de komst van de Europeanen bewoond door inheemse volken (indianen). De Kalinja, Wayana, Emerillion (Teko), Wayampi, Lokono, en Palikur leefden en leven nog verspreid over het gebied. Cayenne was bijvoorbeeld oorspronkelijk een indiaans dorp.

Rond 1500 werd het land voor het eerst voorbij gevaren door Spaanse ontdekkingsreizigers. Deze vonden het land echter te onbewoonbaar om er zich te vestigen.

De Fransen arriveerden rond 1604 en vestigden hun eerste nederzettingen. In 1637 werd Cayenne gesticht. Van 1660 tot 1664 werd het gebied bezet door de Nederlanders. In 1676 veroverden de Nederlanders het weer tijdens de Hollandse Oorlog. Een jaar later heroverden de Fransen het opnieuw.

Door de Franse Revolutie werd de slavernij in 1794 afgeschaft en werd het gebied voor het eerst een Frans departement. Sinds dat jaar werden ook tegenstanders van het nieuwe republikeinse regime naar Frans-Guyana gedeporteerd. Vanwege het klimaat stierven er velen, zodat Frans-Guyana de bijnaam "droge guillotine" (guillotine sèche) kreeg. In 1802 werd het opnieuw een kolonie en werd de slavernij er weer ingevoerd.

In 1809 bezetten de Portugezen uit Brazilië de kolonie, in reactie op de verovering van Portugal door de Fransen. Na de val van Napoleon werd het door het Verdrag van Parijs in 1814 weer toegewezen aan Frankrijk. In 1817 vertrokken de Portugezen.

Er ontstond een groeiende economie met vooral plantages met zowel inheemsen als creolen (als afstammelingen van ingevoerde Afrikanen) die beide tot slavernij werden gedwongen. Zowel de witte als de zwarte creolen werden door de rode inheemse bevolking als te mijden ziekteverspreiders van Europese en Afrikaanse ziekten gezien. Nadat Frankrijk in 1848 de slavernij had afgeschaft, verdween de economische bloei. Het aantal inwoners zakte onder de 17.000.

Cellen van Île Royale.

In 1852 werd er als reactie op de economische neergang door Napoleon III een strafkolonie ingesteld. Er kwamen verschillende bagno's (strafkampen) in het gebied, met als hoofdzetel Saint-Laurent-du-Maroni, voor veroordeelde misdadigers uit heel Frankrijk. De veroordeelden moesten er dwangarbeid verrichten. Na het uitzitten van hun straftijd moesten ze in Guyana blijven als kolonisten. Andere veroordeelden werden zonder meer gedeporteerd. De Franse overheid hoopte zo de bevolking in het gebied te doen toenemen. Maar het werd een flop. Vele stierven in het bagno als gevolg van ziekten en slechte behandelingen.

De plantages zijn in het huidige Frans Guyana zo goed als verdwenen.

Het deporteren van gevangen was naar voorbeeld van de Engelsen, die misdadigers naar Australië deporteerden. Met dat verschil, dat de mensen zich in Australië zich maar moesten redden, hier moesten ze werken.

De stad is trouwens niet naar de pepersoort vernoemd, maar naar de zoon van een lokale chief (Ceperou) ten tijde van de landing van de Fransen hier.

Het fort is naar deze chief vernoemd.

De bouwstijl in het oude Cayenne, doet Frans aan. De meeste gebouwen zijn gerenoveerd. Het Hotel de Ville ziet er prachtig uit en zo staan er nog een aantal juweeltjes.

Rond elf uur waren we rond. Tijd voor een bakkie.

Glen (een Surinamer) vertelde dat hij niet meer getrouwd was. Bij zijn eerste vrouw had ie vijf kinderen, bij de tweede ook nog drie. Niet stil gezeten dus.

Op naar Kourou. Iets van vijftig kilometer verderop.

Eerst lunch. Nou ik zat nog best vol. Een kleinigheidje dan maar. Een tosti kenden ze niet, terwijl een croque monsieur toch echt een tosti is en een Franse oorsprong heeft.

Dan maar een hamburgertje. Kostte ook weer €20,=.

Echt duur hier.

Glen was ondertussen naar huis gereden en haalde me iets voor één weer op. Om me even later af te zetten bij het Kourou Space Center.

Zeg maar ESA. Hier worden de lancering uitgevoerd van de Ariane raketten.

In een aula, met aanpalend het zenuwcentrum van de vlucht leiding, een eerste introductie. Alleen in het Frans. Je verstaat wel wat maar de essentie dus niet.

Daarna de bus in en een rondtour over het immense terrein. Slechts 10 procent van het terrein in in gebruik door de ESA, de rest is natuur.

Kourou ligt op slechts 500 kilometer van de evenaar en is daardoor voor veel lanceringen de gunstigst gelegen lanceerbasis ter wereld. Als gevolg van de aardrotatie krijgt een raket hier bij lancering 460 meter per seconde extra snelheid bij lanceringen in oostelijke richting. Bovendien is het eenvoudiger om vanaf deze locatie satellieten in omloopbanen boven de evenaar te brengen. Een bijkomend voordeel van de ligging van Kourou is dat de lanceerbaan boven zee ligt zodat er geen risico's voor de bevolking zijn in geval een lancering mislukt.

Op 24 december 1979 werd de eerste Ariane 1-raket gelanceerd vanaf lanceerplatform ELA-1. Dit lanceerplatform was verbouwd van zijn eerdere functie als lanceerplatform van de Europa 2 naar de Arianespace 1 en werd later ook voor raketten van het type Ariane 2 en Ariane 3 aangepast. Voor de lancering van Ariane 4-raketten werd een nieuw lanceerplatform gebouwd, ELA-2, dat op 15 juli 1988 werd gebruikt voor de eerste lancering van een Ariane 4.

Voor het lanceren van Ariane 5-raketten werd weer een nieuw platform gebouwd, ELA-3. Op 4 juni 1996 werd vanaf dit platform de eerste Ariane 5 gelanceerd. De lancering was een fiasco als gevolg van fouten in de lanceersoftware maar vervolgens zijn vanaf die periode vele succesvolle lanceringen met Ariane 5 uitgevoerd. De bekendste daarvan was de lancering van de James Webb-ruimtetelescoop op 25 december 2021.

In september 2021 werd het lanceercomplex (ELA-4) voor de lancering van Ariane 6 geopend. De belangrijkste elementen bestaan uit het lanceerplatform met twee uitlaatkanalen, het mobiele portaal en het assemblagegebouw van het lanceervoertuig. De uiteindelijke integratie van Ariane 6 zal plaatsvinden in het mobiele portaal zoals dat ook gebeurt bij Sojoez en Vega.

In 2004 werd begonnen met de bouw van lanceerplatform ELS voor Sojoezraketten dat sinds 2011 in gebruik is. Dit platform ligt als enige niet in de gemeente Kourou, maar in de aangrenzende gemeente Sinnamary. Een verdrag geeft ESA het recht Sojoezraketten voor eigen doeleinden te lanceren, terwijl de Russische ruimtevaartorganisatie het CSG kan gebruiken als alternatief voor de eigen lanceerbasis Kosmodroom Bajkonoer. Deze raketten worden sinds 2022 niet meer gelanceerd vanwege sancties als gevolg van de Oekraïneoorlog.

Van de ene op de andere dag konden de Russen hier vertrekken.

Hun terrein wordt nog enigszins onderhouden en bewaakt, voor de rest gebeurt er niets.

Totaal werken hier 1600 mensen en aanvullend nog 300 militairen voor de bewaking.

Onderweg werd ik regelmatig even apart genomen om een verhaal in het Engels te horen. Dat deden ze wel goed.

De hele toer duurden toch bijna vier uur. Erg interessant.

Morgen de natuur in. Camp Maripas. Met daar één overnachting en twee dagen daar. Daarna weer terug naar Kourou.