Bras d'eau National Park en de Nederlandse roots

En weer tien uur geslapen. De warmte hier eist zijn tol.

Uiteindelijk om kwart over negen bij het ontbijt en daarna de auto gestart voor eerst natuur en daarna op zoek naar een stukje Nederlandse geschiedenis hier op Mauritius.

Aan de oostkust ligt het Bras d'eau National Park. Dit 500 hectare groot park bevat de restanten van een oude suikerfabriek, een 200 jaar oude waterput en een spoorweg.

Naast de oude suikerfabriek bevindt zich het Visitors Centre.

Daar wat uitleg over de flora en fauna en uitleg over de wandelmogelijkheden.

Volgens het boekje wordt dit park niet veel bezocht en dat klopte vandaag in ieder geval wel.

Het vier kilometer lange pad was lastig om te bewandelen. Niet zozeer qua hoogte, maar meer door de rotsachtige bodem maakte dat ik niet snel vooruit kwam.

En het was ook nog zo, dat de vier kilometer bestond uit twee kilometer heen en twee terug.

Uiteindelijk ben ik tot de kruising gelopen en daarna weer terug gegaan. Al met al toch nog drie kilometer en dat kostte me twee uur.

Moe, bezweet, maar voldaan kwam ik weer bij de auto. Op naar de Nederlandse roots.

Een korte samenvatting van de Nederlanders in relatie tot dit eiland.

De gedocumenteerde geschiedenis van Mauritius begint bij zijn ontdekking door de Arabieren, gevolgd door die van de Europeanen en het verschijnen ervan op landkaarten in de vroege 16e eeuw. Mauritius werd achtereenvolgend gekoloniseerd door de Nederlanders, de Fransen en de Britten waarna het in 1968 onafhankelijk werd tijdens de dekolonisatieperiode.

Dat was lekker kort.

In 1598 zette een Nederlandse expeditiegroep bestaande uit acht schepen koers naar het Indische subcontinent. Deze expeditie vertrok vanuit Texel en stond onder leiding van de admiralen Jaques Cornelius van Neck en Wybrandt van Warwyck. Na de passage voorbij de Kaap de Goede Hoop kwamen de schepen in slecht weer terecht waardoor ze werden gescheiden. Drie schepen vonden hun weg naar het noordoosten van Madagaskar terwijl de overige vijf schepen hergroepeerden en in zuidoostelijke richting zeilden. Op 17 september verscheen Mauritius in het zicht van de vijf schepen onder leiding van admiraal van Warwyck. Op 20 september bereikten ze de baai die de naam Port de Warwick (haven van Warwick) kreeg, nu bekend als Grand Port. De Nederlanders beslisten om het eiland "Prins Mauritz van Nassaueiland" te noemen naar Prins Maurits van het Huis van Nassau (Latijnse benaming: prins Mauritius), en naar het hoofdschip van de vloot, het schip "Mauritius". Uit die tijd bleef alleen de naam Mauritius over. Op 2 oktober hervatten de schepen koers naar Bantam.

Van dan af aan werd Port de Warwick gebruikt door Nederlanders als een tussenstop tijdens de lange tochten op zee. In 1606 kwamen schepen voor het eerst aan in wat later Port Louis zou worden in het noordwestelijke deel van het eiland. De expeditie, bestaande uit elf schepen en 1.357 manschappen onder leiding van admiraal Corneille, voer in de baai die ze "Rade des Tortues" (letterlijke vertaling: haven van de schildpadden) zouden noemen door het grote aantal landschildpadden dat daar gevonden kon worden. Vanaf dan verkozen Nederlandse scheepslui Rade des Tortues boven Port de Warwick als haven.

De Nederlandse kolonisatie begon in 1638 en eindigde in 1710 met een korte onderbreking tussen 1658 en 1666. Talloze gouverneurs werden aangewezen maar door cyclonen, droogtes, pestepidemieën, een gebrek aan voedsel en ziektes werd het eiland uiteindelijk definitief verlaten in 1710.

Het eiland werd niet permanent bewoond gedurende de eerste veertig jaren na zijn ontdekking door de Nederlanders. In 1638 stichtte Cornelius Gooyer echter de eerste permanente Nederlandse nederzetting op Mauritius met een garnizoen van 25 personen. Hij werd aldus de eerste gouverneur van het eiland. In 1639 kwamen er nog twintig mannen aan om de Nederlandse kolonie te versterken. Gooyer ontving de instructies om het commerciële potentieel van het eiland te ontwikkelen. Hij verzaakte echter in zijn opdracht en werd vervolgens teruggeroepen. Zijn opvolger was Adriaan van der Stel die de export van ebbenhout op poten zette. Met dat doel haalde Van der Stel 105 Maleisische slaven naar het eiland. In de eerste week slaagden zestig van deze slaven erin om te ontsnappen in het bos. Ongeveer twintig van hen werden opnieuw gevangen.

In 1644 werden de eilandbewoners geconfronteerd met maandenlange ontberingen door de vertraagde aankomst van bevoorradingsschepen, slechte oogsten en cyclonen. Gedurende deze maanden waren de kolonialen op zichzelf aangewezen voor het verzamelen van voedsel met behulp van jagen en vissen. Van der Stel haalde desalniettemin 95 extra slaven vanuit Madagaskar vooraleer hij werd overgeplaatst naar Ceylon. Jacob van der Meersh was zijn opvolger. In september 1648 verliet Van der Meersh Mauritius en werd hij opgevolgd door Reinier Por.

In 1652 kregen de bewoners het opnieuw hard te verduren, zowel de kolonisten als de slaven. De populatie bedroeg toen ongeveer honderd zielen. Door de ontberingen werd het commerciële potentieel van het eiland aangetast en een terugtrekking werd bevolen in 1657. Op 16 juli 1658 verlieten alle personen het eiland op een scheepsjongen en twee slaven na die zich hadden verstopt in de wouden. De eerste poging van de Nederlanders om Mauritius te koloniseren was bijgevolg mislukt.

In 1664 werd een tweede poging ondernomen maar ook deze poging verliep slecht doordat de aangewezen personen hun zieke leider, Van Niewland, achterlieten waarna hij zou sterven.

Van 1666 tot 1669 leidde Dirk Jansz Smient de nieuwe kolonie vanuit Port de Warwick met het ontginnen en exporteren van ebbenhout als de voornaamste activiteit. Wanneer Smient het eiland verlaat, wordt hij vervangen door George Frederik Wreeden die in 1672 de verdrinkingsdood sterft met vijf andere kolonisten bij een expeditie. Hubert Hugo werd zijn opvolger. Hij werd beschouwd als een persoon met een visie voor Mauritius en probeerde het eiland te veranderen in een landbouwkolonie. Zijn superieuren deelden de visie van Hugo echter niet waardoor hij zijn pogingen moest staken. Hugo verliet het eiland in 1677 en Isaac Johannes Lamotius werd de daaropvolgende gouverneur. Hij leidde de kolonie tot 1692, toen hij werd gedeporteerd naar Batavia voor een proces nadat hij een koloniaal had vervolgd wiens vrouw weigerde in te gaan op zijn avances. Roelof Diodati werd de nieuwe gouverneur in 1692. Ook hij stuitte op problemen zoals cyclonen, pestepidemieën, ziektes bij het vee en droogtes in zijn pogingen om het eiland te ontwikkelen. Uiteindelijk gaf Diodati het op en Abraham Momber van de Velde werd aangesteld als de nieuwe gouverneur. Ook hij slaagde er niet in om het eiland om te bouwen tot een stabiele kolonie, maar hij bleef wel de laatste Nederlandse gouverneur totdat het eiland in 1710 door de Nederlanders werd verlaten.

De naam van der Stel staat ook op de obelisk die ik gisteren zag in de Botanische Tuinen.

Hoewel niet veel kilometers verder, schoot het niet op in het verkeer.

Het eerder genoemde Grand Port was de bestemming.

Ik zag naast de kerk wat restanten van een gebouw, iets verder de overblijfselen van het fort Frederik Hendrik. Nu ook museum, maar gesloten.

Weer wat verder de zg. Tower of the Dutch, een uitkijktoren om de kustlijn te kunnen monitoren. Die toren was gerestaureerd, maar het hek om er vlakbij te komen bleek met een flink hangslot hermetisch afgesloten.

Tijd om de 80 km 'huiswaarts' te starten. En om kwart voor vijf was ik weer op bekende grond.

Douchen, wat lezen en daarna naar de Griek. Bleek volledig gereserveerd te zijn. Dan maar terug naar de Italiaan. Daar was ik al twee keer en die hebben echt goed eten.

Vandaag een Wagyu burger genomen. Prima eten en er was daar verder helemaal niemand.

Vanmorgen telefoon gehad van de rondvlucht per helikopter. Twee januari lukt niet, het is verschoven naar 5 januari om 17:00 uur. Gelukkig dat ik het nog wel kan meemaken.

Morgen maar weer een ander deel van het eiland gaan verkennen.

Mooi is het hier zeker.

Alvast een gelukkig en gezond nieuwjaar.