Copán Maya ruïnes.

Vandaag stond het bezoek aan de Maya stad, Copán, op het programma.

Copán was in de klassieke periode een stad binnen de Mayabeschaving in Meso-Amerika. De overblijfselen van deze stad liggen in het uiterste westen van Honduras, in het departement Copán, vlak bij de grens met Guatemala.

In het gebied dat nu bestaat uit Zuid-Mexico, Guatemala, Belize en het westen van Honduras, woonden de Maya's. Zij bouwden hier 50 à 70 steden, waar nu nog de overblijfselen van te vinden zijn. Copán in Honduras besloeg 24 vierkante kilometer en had 20.000 inwoners. Daarmee was het zeker niet de grootste Mayastad. Er is echter veel van bewaard gebleven, waardoor het nu wel een van de belangrijkste archeologische sites is.

De vallei van de Copán-rivier werd voor het eerst met stenen bebouwd in de 9e eeuw v. Chr. In 159 werd er voor het eerst een koninkrijk gevestigd in het gebied. Dit werd in de 5e eeuw een van de belangrijkste Mayasteden. Sinds die eeuw tot aan de 9e eeuw werd het koninkrijk bestuurd door eenzelfde koninkrijk genaamd Xukpi, wat zoveel betekent als “Maisbundel”. Copán, destijds Oxwitik genoemd, was een van de machtigste Mayasteden. Doordat het bestuur lange tijd in handen van eenzelfde dynastie lag, kwam de stad tot grote economische bloei. Oxwitik werd gesticht in een heuvelachtig gebied dat vruchtbaar was door de aanwezigheid van een zijrivier van de Motagua: de Copán. Anders dan de meeste andere grote Mayasteden kampte Oxwitik met een gebrek aan kalksteen die voor de bouw kon worden gebruikt. Men maakte daarom gebruik van klei, en de weinige kalk die beschikbaar was werd gebruikt om een beschermende pleisterlaag aan te brengen op vloeren en exterieur. Vanaf het jaar 1000 begon het inwonersaantal sterk terug te lopen. De oorzaak daarvan is niet bekend. Een theorie die steeds algemener aanvaard wordt is dat extreme droogte de oorzaak was van het verval van de Maya, en dus ook van Copán. Copán was gelegen in een gebied waar geen grote rivieren stroomden, de rivier de Copán was afhankelijk van de regenval. Uit onderzoek van grondmonsters blijkt dat rond het jaar 900 een zeer droge periode plaatsvond. Het zou zo kunnen zijn dat de rivier daardoor droogviel en dat de waterreservoirs in Copán niet meer gevuld konden worden. Toen in de 16e eeuw de Spanjaarden voet aan land zetten was de vallei door nog maar een handjevol boeren bewoond.

Toen de Spanjaarden Honduras veroverden was de stad Oxwitik al lang door oprukkend regenwoud begroeid. Hoewel de plek lokaal wel bekend was, was het in de buitenwereld onbekend dat de stad bestond. Pas in de 19e eeuw werd de stad herontdekt. In 1834schreef Juan Galindo een beschrijving van de ruïnes, die een jaar later gepubliceerd werd. Dit trok de aandacht van de Amerikaanse ontdekkingsreiziger John Lloyd Stephensen de Britse architect Frederick Catherwood. Zij beschreven een groot deel van de site, waarna Copán onderwerp werd van een van de eerste moderne archeologische onderzoeken in het rijk van de Maya. Dit onderzoek werd uitgevoerd door de Harvard Universiteit tussen 1891 en 1894. Verdere onderzoeken en restauraties werden in 1930 door het Carnegie Instituut uitgevoerd, en sinds de jaren zeventig van de 20e eeuw voert de overheid van Honduras onderzoekingen uit.

* Een uniek bouwwerk is een hiërogliefentrap, gebouwd langs een 30 meter hoge piramide. Deze trap is bekleed met de langste tekst van het oud-Amerikaanse continent: meer dan 2000 hiërogliefen zijn in de 72 treden van de trap gekerfd. Hier is de geschiedenis van de Copán-dynastie te lezen. Door deze hiërogliefen kon een groot deel van de geschiedenis van Copán bestudeerd worden. Ook zijn er sculpturenaangebracht die de verschillende vorsten uit de dynastie verbeelden. De restauratie van deze trap heeft bijna een eeuw geduurd.
* Een opmerkelijk bouwwerk is het balspeelveld. Het veld is smal met schuine wanden. Aan de zijkanten staan zes papegaaienkoppen, in plaats van de ringen die bij andere balspeelvelden in Mayasteden werden aangetroffen.

De meeste onderdelen van het complex heeft onze gids ons laten zien, uiteraard met daarbij de verhalen van hoe het vroeger was.
In één van de piramides is het graf ontdekt van één van de koningen. Een enorm grote tombe van iets van 20 bij 10 meter en dan een meter of acht hoog.
Een replica staat in het museum, wat vlakbij de site is gesitueerd.

Na alle uitleg hadden we 'eigen tijd'. Ik heb nog wat rondgelopen en kwam er achter, dat er niemand meer was. Het hele terrein leeg. Mooi voor de foto's.
In een ver hoekje zag ik nog een trap omhoog gaan en daarachter bleken nog een aantal ruïnes te liggen, waaronder graven en badhuizen.

Tijd om terug te lopen. Het was weer ouderwets warm vandaag, zo'n 36 graden en een luchtvochtigheid van ruim 80%.
Eerst het vocht weer aanvullen en daarna naar het museum.
Toen met de tuk tuk terug naar het centrale plein en vandaar door naar Geert voor het bezoek aan het vogelpark. Daar betaald en zij bellen dan voor een tuk tuk. Alleen de heen weg zit bij de prijs in.

Macaw Mountain Bird Park & Nature Reserve nabij Copán is behalve vogelpark ook een educatiecentrum, botanische tuin en opvangplek voor gewonde en gestreste vogels. Het park ligt op een voormalige koffieplantage. Inheemse papagaaien en toekans fladderen er rond tussen de kleurrijke tropische bloemen en planten.
Dit schouwspel duurde echter maar een half uur, want toen begon het eerst een beetje te regenen, later kwam het met bakken naar beneden.
Ik ben gaan schuilen onder een afdakje en zag, dat de papegaaien massaal ondersteboven aan het gaas gingen hangen, om zo de onderkant van de vleugels nat te krijgen. Een waterbadje zogezegd.
Steeds probeerde ik een stukje verder te lopen, maar het bleef hard regenen. Na een half uur schuilen, kwamen er twee vrouwen aan, onder een paraplu. Daar kon ik weer een stukje mee oplopen.
Maar omdat dit reservaat om 16:00 uur sluit en ik nog wel een tuk tuk moet regelen, ben ik toch maar doorgelopen. Bleek niet zo ver meer te zijn.
De dame aan de kassa belde even voor transport en twintig minuten later was ik weer bij het hotel.
Daar tegenover nog een museum, ook nog even doorgelopen en toen onder de warme douche.
Morgen weer naar Guatemala. Naar Rio Dulce.